20 Ekim Dünya Osteoporoz Günü

“Osteoporoz tedavisinde en kıymetli ve dikkat edilmesi gereken ögelerinden biri devamlılık ve sistemli takiptir.” diyen Fizikî Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Merve Yıldız osteoporoz gelişimini önlemek için 6 kolay teklifin altını çizerken kimlere osteoporoz taramasının yapılması gerektiğini anlattı.
 
Kırık ile ortaya çıkabilir

Osteoporoz kemik kütlesinde azalma ve kemik doku mikromimarisinde bozulma ile seyreden sinsi bir hastalıktır ve çoğunlukla belirti vermeksizin kırık ile ortaya çıkar. Osteoporoza bağlı oluşan kırıkların %70’inden fazlası bayanlarda gözlenmektedir.

Osteoporoz tedavi edilebilir

Osteoporoz önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalıktır ve kırık riski artmış hastaların küçük bir kısmı tarama ile değerlendirilip tedavi edilmektedir. Osteoporozun dünya genelinde yaklaşık 200 milyon bayanı etkilediği düşünülmektedir. 75 yaş üzerindeki bayanların yaklaşık yarısında osteoporoz mevcuttur. Menopoz sonrası bayanların yaklaşık %20’sinde ise osteoporoza bağlı omurga kırığı gözlenmiştir. İlerleyen yaşlarda gelişen kalça kırıklarının sebebi çoğunlukla osteoporoz olup, kalça kırığı sonrası hayat kalitesinde değerli ölçüde azalma ve mortalite artışı bildirilmiştir.

Kemik kütlesinin kaybı önlenebilir

Osteoporoz semptom vermeden ilerleyebildiğinden ve çoğunlukla kırık sonrası teşhis aldığından riskli popülasyonlarda taramaların yapılması, hastalığın önlenmesi ve tedavi edilmesi açısından çok kıymetlidir. Osteoporoza spesifik olarak geliştirilmiş tedaviler sayesinde kemik kütlesinin kaybını önlemek ve hatta telafi etmek birçok vakit mümkündür.

Kimlere osteoporoz taraması yapılmalıdır?

• Tüm postmenopozal kadınlar
• Perimenopozal ve postmenopozal bayanlardan;
  1. Düşük vücut kitle indeksi ( BMI< 29 kg/m2)
  2. Uzun periyodik sistemik steroid kullanımı (> 3 ay)
  3. Ailede osteoporoza bağlı kırık öyküsü
  4. Erken menopoz
  5. Aktif sigara içiciliği
  6. Aşırı alkol kullanımı
  7. >4cm açıklanamayan uzunluk kısalması
• 70 yaş üzerindeki tüm erkekler ve 50-69 yaş ortasında risk faktörü olan erkekler

Kemik mineral yoğunluğu ölçülerek yapılır

Osteoporoz taraması sıklıkla kemik mineral yoğunluğu ölçülerek yapılır. Bu test düşük doz radyasyon içeren bir X-Ray olarak tanım edilebilir ve direkt grafi üzere çekim yapılan süratli bir süreçtir. Sonrasında kemik mineral yoğunluğu pahaları hekiminiz tarafından yorumlanır ve kemik kütlenizin durumuna nazaran takip, vitamin mineral replasmanı, osteoporoza spesifik ilaç tedavisi seçeneklerinden biri yahut kombinasyonu ile ilerlenebilir.

Devamlılık ve sistemli takip çok önemli

Osteoporoz tedavisinde en kıymetli ve dikkat edilmesi gereken ögelerinden biri devamlılık ve tertipli takiptir. Bahsettiğimiz kriterlerden en az birini karşılayanlar osteoporoz açısından değerlendirilmeli ve bir fizikî tıp ve rehabilitasyon uzmanına başvurmalıdır.

Osteoporoz gelişimini önlemek için birkaç kolay öneri

1. Hareket edin; bilhassa tartı antremanları ve direnç antrenmanlarının bu hususta epey tesirli olduğu gösterilmiş,
2. Kalsiyumdan güçlü, istikrarlı bir beslenme haliniz olmasına itina gösterin,
3. Sigarayı bırakın,
4. Alkol tüketiminizi azaltın,
5. D vitamini ölçümünüzü yaptırın, eksiklik varsa tamamlanması için tedavi alın ve güneşten bol bol faydalanın ve
6. Taramalarınızı sistemli olarak yaptırmayı ihmal etmeyin.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı