Aşı aykırılığının son yıllarda artmaya başladığına dikkat çeken uzmanlar, bu durumun nüfuslar ortasında aşılama oranlarının düşmesine yol açarak bulaşıcı hastalıkların denetim altına alınmasında zorluk oluşturduğunu söylüyor.
Aşılamanın, kendimizi ve çocuklarımızı hastalıklardan korumak için yapabileceğimiz en değerli şey olduğunu lisana getiren Prof. Dr. Nilgün Tekkeşin, “Aşılar bağışıklık sisteminize sizi hastalıklardan koruyan antikorları nasıl üreteceğini öğretir ve her yıl dünya çapında milyonlarca mevti önler.” dedi. Aşı zıddı söylentilerin tersine aşıların bağışıklık sistemini zayıflatmadığına yahut otizme neden olmadığına dikkat çeken Prof. Dr. Nilgün Tekkeşin, insanların aşı olmayı bırakması halinde ise bulaşıcı hastalıkların süratle tekrar yayılmasının mümkün olduğu uyarısında bulundu.
Üsküdar Üniversitesi Tıp Fakültesi (İngilizce) Tıbbi Biyokimya Kısmından Prof. Dr. Nilgün Tekkeşin, aşılamanın ehemmiyeti ve aşı zıtlığı hakkında bilgi verdi.
Aşı tersi öykülere dikkat!
Dünya çapında başarılı aşı geçmişine rağmen, birçok siyasi parti ve dini kümenin aşı aykırısı harekete katılarak aşıların bilimsel güvenilirliğini sorguladığını ve kökenlerini eleştirdiğini söz eden Prof. Dr. Nilgün Tekkeşin, “Aşı tersi kıssalar, çoklukla toplumsal medya aracılığıyla çevrimiçi ve çevrimdışı olarak yayılır. İnternet, adeta komplo teorilerine dayalı kıssalar üretirken ‘zorla uygulanan hükümet ilaçları ve mecburî tıbbi süreçlerle’ çabaya de davetiye çıkarıyor.” dedi.
Aşı ve sıhhat bilgilerinin her zaman ulusal Sağlık Bakanlığı Aşı Portalı’ndan veya Dünya Sıhhat Örgütü (WHO) üzere emniyetli kaynaklardan alınması gerektiğine dikkat çeken Prof. Dr. Nilgün Tekkeşin, “Sosyal medyadaki aşı bilgileri bilimsel delillere dayanmayabilir ve çocuğunuzu önemli bir hastalık riskine sokabilir. Mevcut tüm deliller bize aşı yaptırmanın aşı yaptırmamaktan daha inançlı olduğunu söylüyor.” halinde konuştu.
Aşılar otizme neden olmaz!
Aşıların ne yapıp ne yapmadığına değinen Prof. Dr. Nilgün Tekkeşin, şunları söyledi:
“Aşılar, sizi ve çocuğunuzu birçok önemli ve potansiyel olarak ölümcül hastalıktan muhafazaya yardımcı olur. Ailenizdeki ve toplumunuzdaki öbür insanları korur. Aşı olamayacak kadar küçük bebekler ve aşı olamayacak kadar hasta olanlar üzere aşı olamayan şahıslara hastalıkların yayılmasını durdurmaya yardımcı olur. Tanıtılmadan evvel sıkı güvenlik testlerinden geçer ve ayrıyeten tanıtıldıktan sonra da yan tesirler açısından daima olarak izlenir. Bazen uzun sürmeyecek hafif yan tesirlere neden olarak, kendinizi biraz hasta hissetmenize, 2 yahut 3 gün boyunca kolunuzda ağrı oluşmasına neden olabilir. Kâfi sayıda insan aşılanırsa birtakım hastalıkları azaltır ve hatta ortadan kaldırabilir.”
Öte yandan aşıların bağışıklık sisteminin çok yüklenmesine neden olmayacağının yahut zayıflatmayacağının altını çizen Prof. Dr. Nilgün Tekkeşin, “Çocuklara ve yetişkinlere tıpkı anda birkaç aşı yapmak inançlıdır ve bu, gereken enjeksiyon ölçüsünü azaltır. Aşılar cıva (tiyomersal) yahut ziyan veren hiçbir bileşen içermez. Daha inançlı ve daha tesirli hale getirmek için gerekli olan bileşenler içerir. Otizme neden olmaz. Çalışmalarda kızamık, kabakulak ve kızamıkçık (KKK) aşıları ile otizm ortasında bir ilişki olduğuna dair hiçbir delil bulamamıştır.” biçiminde konuştu.
“Aşılar her yıl dünya çapında milyonlarca mevti önler”
Aşılamanın, kendimizi ve çocuklarımızı hastalıklardan korumak için yapabileceğimiz en değerli şey olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Nilgün Tekkeşin, “Her yıl dünya çapında milyonlarca mevti önler. Tanıtıldığından beri uygulanan aşılar ile milyonlarca insanı öldüren yahut sakat bırakan çiçek hastalığı, çocuk felci ve tetanos üzere hastalıklar ya ortadan kalktı ya da artık çok az görülüyor. Kızamık ve difteri üzere öbür hastalıklar, aşılar tanıtıldığından beri her yıl çok düşük sayıda olaya düştü. Lakin, beşerler aşı olmayı bırakırsa, bulaşıcı hastalıkların süratle tekrar yayılması mümkündür.” ikazında bulundu.
“İnsanların yüzde 90’ından azı aşılanırsa hastalıklar süratle tekrar yayılabilir”
KKK aşısının, kızamık ve kabakulak hastalıklarına karşı en yeterli müdafaa olmasına karşın dünyada tekrar bu hastalıkların görülmeye başlandığına dikkat çeken Prof. Dr. Nilgün Tekkeşin, “Bu önemli bir durumdur zira kızamık, menenjit üzere ömrü tehdit eden komplikasyonlara yol açabilir ve kabakulak da işitme kaybına neden olabilir.” dedi.
Çocukların yüzde 95’inin KKK aşısı olması halinde, kızamığın büsbütün yayılmasının durdurulacağını da lisana getiren Prof. Dr. Nilgün Tekkeşin, “Ancak, insanların yüzde 90’ından azı aşılanırsa kızamık, kabakulak ve kızamıkçık süratle tekrar yayılabilir. En âlâ müdafaayı sağlamak için herkes aşı takvimlerini aktüel tutmalıdır.” sözlerini kullandı.
Aşılar bağışıklık sistemini eğitiyor…
Aşıların nasıl çalıştığına da değinen Prof. Dr. Nilgün Tekkeşin, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Aşılar bağışıklık sisteminize sizi hastalıklardan koruyan antikorları nasıl üreteceğini öğretir. Bağışıklık sisteminizin bunu aşı yoluyla öğrenmesi, hastalıkları yakalayıp tedavi etmekten çok daha inançlıdır. Bağışıklık sisteminiz bir hastalıkla nasıl savaşacağını öğrendiğinde, size ekseriyetle ömür uzunluğu muhafaza sağlayabilir. Aşı yaptırmak, ‘sürü bağışıklığı’ yoluyla tüm topluluğa da yarar sağlar. Kâfi sayıda insan aşılanırsa, hastalığın aşı olamayan bireylere yayılması daha zordur.”
“Aşı aykırısı hareketler dünya çapında artıyor”
Aşıların tüm vakitlerin en başarılı kamu müdahalelerinden biri olmasına karşın, birtakım ebeveynlerin aşı güvenliği konusunda kaygı duymaya devam ettiğine vurgu yapan Prof. Dr. Nilgün Tekkeşin, “Ebeveynlere aşılar hakkında sağlam, ispata dayalı bilgiler sağlamak, aşı riski bağlantısının kıymetli bir bileşenidir.” dedi.
Geçtiğimiz on yılda yayınlanan yeni araştırmalara değinen Prof. Dr. Nilgün Tekkeşin, şunları aktardı:
“Araştırmalar aşı zıtlığının son yıllarda dünya çapında, hatta sıhhat çalışanları ortasında bile arttığını öne sürüyor. Aşı zıtlığı, nüfuslar ortasında aşılama oranlarının düşmesine kıymetli ölçüde katkıda bulunur ve bulaşıcı hastalıkları denetim altına alma ve pandemi tedbire açısından halk sıhhati için değerli bir zorluk oluşturmaktadır. O denli ki, aşı gerekliliklerine karşı çıkan bir küme, önemli bir tehdit ortamı oluşturarak çocuk aşılama oranlarında ulusal düşüşe ve önlenebilir ölümcül hastalıkların yine ortaya çıkmasına yol açabilmektedir.
İnsanların hayatlarını tehlikeye atan aşı zıddı siyasetler, bu kümenin söylemi olmuş durumda. Pandemi kısıtlamalarına ve koronavirüsle çaba için tanıtılan aşıların güvenliği hakkındaki yanlış bilgilerin yayılması ile bu reaksiyonun bir modülü olarak hareket etmektedirler. 2020’den evvel, tıbbi zorunluluklar öncelikle okul çağındaki çocukları, üniversite öğrencilerini ve sıhhat çalışanlarını etkiliyordu. Lakin, 2020’den sonra zorunluluklar herkesi bir halde etkilemeye başladı. Bilhassa ileri yaşlar için farklı grip tipleri ve boğmaca üzere aşılanma önlemleri değer kazandı.”
Yanlış siyaset, tıbbı yenecek mi?
Bazı ülke yahut eyaletlerde aşı erişimini sınırlayacak, okullarda ve işyerlerinde aşı muafiyetlerini teşvik edecek yasa tasarılarının hazırlanmaya çalışıldığına işaret eden Prof. Dr. Nilgün Tekkeşin, “Maske takma ve aşılarla ilgili halk sıhhati zorunluluklarını ortadan kaldırmaya çalışıyorlar. Herkesin kendi sıhhat kararlarını verme fırsatına sahip olması, sorumluluğunu alması ve sonuçlarına katlanması gerekliliğini savunan ‘Tıbbi özgürlük’ hareketi güç kazanırken, çocukluk aşılama oranları düşmeye devam ediyor. Hastalık Denetim ve Tedbire Merkezleri’ne (CDC) nazaran, Amerika’da, ebeveynleri tarafından aşı yaptırmaktan vazgeçen anaokulu öğrencilerinin oranı 2022-2023 okul yılında yüzde 3’lük yeni bir doruğa ulaşmış durumda ve bu da halk sıhhati uzmanlarını endişelendiriyor. Artan aşı aksiliği, geçen yıl düşük aşılama oranlarına sahip topluluklarda maalesef kızamık salgınına yol açmıştır.” dedi.
“Aşı biliminin çarpıtılmasının yaratabileceği tehlikenin boyutlarının çok ürkütücü”
Asılsız tezlerin ‘sağlık dezenformasyonunun kasıtlı olarak yayılması’ olarak yürütüldüğünü tabir eden Prof. Dr. Nilgün Tekkeşin, aşı biliminin bu formda çarpıtılmasının yaratabileceği tehlikenin boyutlarının çok ürkütücü olduğunu söyledi.
Aşı aksiliği ile ilgili en besbelli faktörlerin yapısal olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Nilgün Tekkeşin, aşı aksiliğinin nedenlerini şöyle açıkladı:
“Sağlık ve sosyoekonomik eşitsizlikler ve adaletsizlikler, tesirli kamu sıhhati bildirilerinin eksikliği, etnik azınlık kümelerini içeren etik olmayan araştırmalar ve yapısal ırkçılık, toplumsal dezavantajlar, yani daha düşük eğitim düzeyleri ve yüksek kaliteli, hakikat bilgilere erişimin olamaması, çevrimiçi platformlar aracılığıyla yanlış bilgi, dezenformasyon, komplo teorileri ve söylentilerin giderek yayılması, sosyoekonomik eşitsizlikler ve aşı teslimat mühleti, yeri ve maliyeti üzere erişim yeteneğindeki pürüzler aşı aykırısı teşebbüslere neden olabiliyor.”
Aşı aksiliği Nijerya’da çocuk felci hadiselerini artırdı!
Aşı aykırılığının, bağışıklama programlarının muvaffakiyetini ve aktifliğini direkt etkilediğine vurgu yapan Prof. Dr. Nilgün Tekkeşin, “Aşı tersliğinin aşı talebine ziyan verdiği bilinmektedir, bu da aşılamanın kapsamını ve salgınları denetim altına almayı almayı pürüzler.” dedi.
Aşı aksiliğinin, bireylerin ve bakmakla yükümlü oldukları bireyler ile toplumun tamamı için tehlike oluşturduğunun altını çizen Prof. Dr. Nilgün Tekkeşin, “Bu telaffuzların bilhassa çocuk felci yahut kızamığa uygulanması durumunda dünya olarak nerede olacağımızı kestirim edebilmemiz mümkün. Örneğin, bu sebeple Nijerya’da 2002 ile 2006 yılları ortasında hadiselerde çocuk felci olayları beş kat artmıştır. Bunun nedeni, söylentiler ve hükümete duyulan güvensizlik nedeniyle çocuk felci aşısının boykot edilmesinden kaynaklanmıştır.” diyerek kelamlarını tamamladı
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı