Dental anksiyete, diş tedavisi sırasında duyulacağından telaş edilen şiddetli ağrılara karşı geliştirilen endişe, denetim edilemeyen ve birçok vakit diş tedavilerinin uygulanabilirliğini engelleyebilecek seviyede karşımıza çıkan diş tedavisi tasası olarak tanım edilebilir.
“Yetişkinlerde daha evvelden yaşanmış makûs diş tedavisi deneyimleri dental anksiyete gelişimine sebep olabileceği üzere, çocuklarda bu duruma ek olarak etraftan duyulan ağrılı diş tedavisi öyküleri ve geç kalınan diş sorunlarının hissettirdiği şiddetli diş ağrısı tecrübeleri de dental anksiyete gelişmesine sebep olabilir” açıklamasında bulunan Çocuk Diş Hekimliği Uzmanı Dt. Nurgül Demir sözlerine şöyle devam etti: “Dental anksiyete, diş tabibi fobisi dediğimiz ve geliştikten sonra geri dönüşü çok daha sıkıntı olan kalıcı bir travmaya da sebep olabilir. Bu nedenle, asıl kıymetli olan çocuklarda bir dental anksiyete gelişmesine müsaade vermeden, yapılması gerekenleri baştan bilerek, geç kalmadan uygulamaktır.”
Dental anksiyetenin kimi önlemler ile önlenebileceğinin altını çizen Dt. Nurgül Demir o tedbirleri şu formda sıraladı;
1-Çocukların yanında diş tedavilerine karşı ön yargı oluşturabilecek ve diş tabibi ile şimdi tanışmadan, başlarında, diş tabibini kıssalarının berbat kahramanı olarak çizmelerine sebep olabilecek konuşmalardan kaçınılmalıdır. Buna ek olarak çocuklara diş muayenesi yahut tedavisi öncesinde ‘ağrı hissetmeyeceksin, dişin hiç acımayacak, sinek ısırır üzere olup çabucak geçecek’ üzere hazırlayıcı olduğu düşünülerek sarf edilen ‘negatif’ sözcükler, çocuklarda ‘dental anksiyeteye sebep olabilecek’ şartlandırmalardır. Birinci diş muayenesi tecrübesinde, tüm denetim çocuk diş tabibine bırakılmalıdır.
2-Çocuklarda rutin diş muayenelerinin bebeklik periyodunda birinci süt dişleri çıkmaya başladığı andan itibaren yapılmaya başlanması, ağız hijyeni alışkanlıklarının devamlılığı için koşul olmakla birlikte; çocuğun sistemli denetimlerle diş doktoruna ve muayene koltuğuna alışması ileride oluşabilecek bir diş tabibi fobisinin önüne geçilebilmesi açısından da büyük ehemmiyet taşır.
3-Bebeklerin birinci süt dişlerinin çıkmaya başladığı birinci 12 aylık devirde, çocuk diş doktoru denetimlerine başlanmalı, bebeğin çürük riski belirlenerek; ebeveynler, bebeğin ağız hijyeninin devamlılığının sağlanması konusunda bilgilendirilmelidir. Ağız sıhhatinin idame ettirilebilmesi için, bebeğin diyet programında şeker içeren sıvı ve katı besinlerden kaçınılmalıdır.
4-Çocuklara, günde 2 kere ve çocuğun yaşı için önerilen ölçüde diş macunu kullanarak, diş fırçalama alışkanlığı kazandırılmalıdır. Florün diş yüzeyi ile direk temasının, hami tesirini arttırdığı bilinmektedir ve bu nedenle diş fırçalamanın ebeveyn denetiminde ve yanlışsız teknikle yapılması kıymet taşımaktadır.
5-Profesyonel kullanım için üretilen flor preparatlarının yılda 2 defa çocuk diş doktoru tarafından uygulanması, çürük oluşumuna karşı dişleri korur. Minimal invaziv çocuk diş hekimliği dediğimiz tedavi ideolojisinde emel, çürüğün erken teşhisinde, çürüğe sebep olan etkenlerin ortadan kaldırılarak, ilerlemesine pürüz olmayı ve ‘gerekli’ durumlarda dişlerin ileri seviye tedavilerinin yapılmasıdır. Böylelikle ‘diş dokusunun korunarak’ ve ‘dişlerin aletlerle temizlenerek tedavi edilmesine gerek kalmadan’ çürüklerin ilerlemesini engellenmesi ve planlanan kollayıcı tedavilerle oluşabilecek yeni çürüklerin de önüne geçmesi hedeflenir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
