Emziren annelerde daha sık görülüyor

MASTİT OLDUĞUNUZU NASIL ANLARSINIZ?

HANGİ BELİRTİLER MASTİTE İŞARET EDİYOR?

EMZİREN ANNELERDE DAHA SIK GÖRÜLÜYOR

 Meme dokusunun ağrılı iltihaplanması sonucu, çoklukla bakteriyel enfeksiyon kaynaklı oluşan ve bilhassa emzirme periyodunda annelere rahatsızlık veren Mastit, şişlik ve kızarıklıkla kendini aşikâr eder. Pekala bu periyotta bilhassa nelere dikkat etmek gerekir? Göğüs ucunu ve etrafını nasıl temizlemeli? Emzirme periyodunda anneye sancı verir mi? Hangi tedbirler alınmalı ve tedavi süreci nasıl olmalı? Merak edilen soruları Liv Hospital Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Tükenmez yanıtladı.

 Mastit nedir?
Mastit, göğüs dokusunun ağrılı iltihaplanması demektir ve ekseriyetle bakteriyel enfeksiyon kaynaklı oluşmaktadır. Bilhassa emzirme periyodundaki bayanlarda birinci üç ayda görülür. Emziren annelerin %10 ile %30 kadarında görülmektedir. Mastit göğüslerde şişlik, kızarıklık, ısı artışı, ödem, ağrı, yanma hissi, ateş ve titreme üzere belirtiler verebilir.
 
Emzirme devrinde göğüste çok süt birikimi risklidir
 Enfeksiyon olmamasına karşın göğüste çok süt üretimi yahut birikimi de belirtilerden bir adedidir. Ayrıyeten tüm bunlar dışında göğüste çok süt birikimi bakteriyel enfeksiyon açısından riski de artırmaktadır. Göğüs başında çatlak ya da yaralar ciltteki bakterilerin göğüs dokusuna ve süt kanallarına geçişine neden olur. Vakit zaman enfekte olan süt bir alanda birikip apse oluşumuna yol açabilir. Münasebetiyle bu türlü bir durumda apseye, cerrahi prosedürler yahut enjektör ile boşaltılmalıdır.

Tanı konulması önemlidir
Mastitte teşhis klinik olarak gösterdiği belirtilere ve muayene bulgularına nazaran konulur. Göğüs ultrasonu ile göğüste apse varlığının tespitinin yapılması ve göğüs kanseri üzere öteki başka patolojik sonuçların eşlik edip etmediğinin saptanması gerekir. Mastit tedavisi iltihap ve ağrıların giderilip, oluşabilecek yeni enfeksiyon risklerinin önlenmesini amaçlar.
 
 MASTİT İÇİN TAVSİYELER

• Emzirme: Doğru emzirme yolunu kullanarak, süt akışının sağlanması ana tedavi metodudur. Emzirme periyodunda mastitden korunmak için hakikat emzirme tekniklerini öğrenmek ve göğüste süt birikimini azaltmak değerlidir.
• Soğuk uygulama: Aralıklı vakit dilimlerinde sırt üstü uzanarak göğüs bölgenize soğuk uygulamalar yapabilirsiniz.
• Lenfatik drenaj: Meme dokunuza, koltuk altı ve köprücük kemiğinize yanlışsız hafif basınç uygulayıp, lenfatik sıvıyı harekete geçirmeniz göğüsteki ödem ve iltihabın azalmasına yardımcı olabilir. Böylelikle göğüs başı ve ciltteki ödem ve şişlik azalacak, bebeğiniz göğüs başı ve cildini basitçe tuttuğundan daha rahat bir emzirme sağlanacaktır. Yüksek basınçla masaj yapmak beklenilenin tersine iltihaplanmayı, süt kanallarındaki basınca bağlı tıkanıklığı ve ödemi artırabilir. 
• Destekleyici sütyen giysisi: Meme bölgesine baskı uygulamayan, dar olmayan, balen içermeyen ve yavaşça göğse takviye olan sütyenleri tercih etmelisiniz.  
• Ağrı kesici: Hekiminizin uygun gördüğü ağrı kesici ve anti inflamatuar ilaçlar kullanabilirsiniz. 
• Antibiyotik kullanımı: Emzirme devrindeki bakteriyel göğüs enfeksiyonları çoğunlukla cilt kaynaklı bakteriler olup kolay penisilin yahut sefalosporin kümesi antibiyotikler ile tedavi edilebilir. Antibiyotikler doktorunuzun gerekli gördüğü durumlarda uygun gördüğü biçimde kullanılmalıdır. Genelde 48 ile 72 saat içerisinde rahatlama hissedilir ve 10 gün içinde enfeksiyon ortadan kalkabilir. Nadiren de olsa tedaviye dirençli enfeksiyonlar da bulunur. Bu türlü durumlarda süt kültür antibiyogramı yapıldıktan sonra sonuca nazaran doktorunuz tarafından antibiyoterapi değişikliği yapılabilir. 

Hangi tedbirlerin alınması önemli
Meme ucunda göğüs başının nemli kalmasını sağlayan özelleşmiş bir çeşit ter bezi olan montgomery bezleri vardır ve bu bezler emzirme sırasında yağlı bir salgı sağlayarak göğüs ucunu nemlendirir. Bunun dışında çok hijyenik bireylerin göğüs ucunu daima sabun yahut öteki kimyasallar ile temizlemesi göğüs başındaki çatlak oluşmasına yol açabilir. Göğüs başının sırf su ile temizlenmesi kâfi olacaktır. Tekrar mastitten korunmak için göğse aşikâr bölgelerde baskı uygulayan sütyenler tercih etmekten kaçınılmalıdır. 

Tedavi gerekli midir?
Eğer mastit tedavi edilmezse göğüs apsesine yol açabilir. Bu durumda cerrahi operasyon ile yahut iğneyle yapılacak küçük bir süreçle apseyi boşaltmak gerekir. Apse drenajı sonrası apsenin boşaltıldığı yerden süt gelmeye devam eder ve buna süt fistülü denir. Birçok durumda ise tedavi sonucunda kapanır.

Her belirti mastit olmayabilir!
Mastit geçirmiş olmak göğüs kanseri riskini artırmamakla birlikte mastitin belirtileri enflamatuvar göğüs kanseriyle de karışabilmektedir.

Bir sıhhat uzmanının takibinde olun!
Enflamatuvar göğüs kanseri, göğüs cildini tutan ender bir göğüs kanseri tipi olmakla birlikte göğüs cildinde kızarıklık, ödem ve portakal kabuğu görünümü üzere belirtiler ile görülür. Süratli teşhis ve tedavi gerektirir. Tedaviye karşın hala geçmeyen belirtileriniz varsa kesinlikle bir sıhhat uzmanına tekrar başvurmalısınız. 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı