Dünya Sıhhat Örgütü (WHO) obeziteyi ‘’Sağlık için risk oluşturacak ölçüde, fazla yahut olağandışı yağ birikimi” olarak tanımlıyor.
Fazla kilo ve obezite hastalığı; metabolik, kardiyovasküler, ortopedik, psikiyatrik birçok rahatsızlığa yol açabiliyor. Hareketsiz bir hayat biçimi ve bedenin gereksiniminden fazla kalori almak obezite hastalığının ana nedenleri ortasında yer alıyor. Kullanılan ilaçlar ve çeşitli hastalıklar da obeziteye yol açabiliyor. Memorial Ataşehir Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Kısmından Doç. Dr. Eylem Çağıltay, obezite ile çaba hakkında kıymetli bilgi verdi.
Rakamlar giderek ürkütücü hale geliyor
Mart 2023 tarihinde yayınlanan Dünya Obezite Atlası’nda 2035 yılında 4 milyara yakın insanın kilo fazlalığı ve obeziteden etkileneceği öngörülmüştür. İzole olarak obezite penceresinden bakıldığında ise tıpkı peryotta bu oranın %14’ten %24’e çıkacağı, 2035 yılında yaklaşık 2 milyar yetişkin, çocuk ve adolesanın etkileneceği kıymetlendirilmektedir. Obezite sayılarındaki en süratli yükselme çocuklar ve adolesanlarda yani gelişme çağındaki bireylerde görülmekte; 2020’den 2025’e gelindiğinde erkek çocuklarda %10’dan %20’ye yükseleceği, 2020’den 2025’e gelindiğinde kız çocuklarda %8’den %18’e yükseleceği hesaplanmaktadır. Bu tablolar eşliğinde obezitenin nedenlerini ve tesirlerini tanımak, buna nazaran tedbir almak kıymetlidir.
Birçok faktör obezite gelişimine yol açıyor
Obezitenin nedeni çoğunlukla hareketsiz (sedanter) hayat şekli ve artmış kalori alımıdır. Bununla birlikte, obezitenin hormonal nedenleri de araştırılmalıdır. Kilo alımı yaşı, kilo alımı ile ilişkilendirilen olaylar, geçmişteki kilo verme uğraşları, beslenme alışkanlıklarındaki değişiklikler, geçmişte ve günümüzde kullanılan ilaçlar, bedensel aktivite (egzersiz) durumu ve sigara bırakma hikayesi değerlendirilmelidir. Obezite tarif ve derecelendirmesi vücut kitle indeksi (BKİ)’ne dayanarak “BKİ= Tartı (kg)/Boy (m2 )” formülü ile kıymetlendirilir. Vücut kitle indeksine nazaran obezite dereceleri aşağıdaki üzeredir:
Yetişkinlerde Gruplar (Beden Kitle İndeksi -BKİ, kg/m2)
Zayıf
