Halk ortasında mide ve bağırsak üşütmesi olarak bilinen gastoenterit; ateş, bulantı, kusma ile birlikte yahut bunlar olmaksızın dışkı kıvamında yumuşama/cıvıklaşma yahut dışkı ölçüsünde artış yani ishal olarak tanımlanır.
Çoklukla virüs, bakteri yahut parazitlerden kaynaklanan bu sorun her yaştan insanı etkilese de, bilhassa çocuklarda daha sık görülmektedir.
Çocuklarda dışkılama ölçüsü yetişkinlerden farklıdır. Örnek verilecek olursa anne sütü alan bebeklerde günlük dışkılama 3-7 sefer görülürken, ek besin devrinde bu sayı daha az sayıdadır. Azalma eğiliminde olsa da ishal ve komplikasyonları, gelişmekte olan ülkelerdeki 5 yaş altı ölümlerin hala %20’sini oluşturmaktadır. Memorial Antalya Hastanesi Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Bölümü’nden Uzm. Dr. Fatih Ay, çocuklarda görülen gastroenterit hakkında bilgi verdi.
Ortak kullanım alanlarına dikkat!
Çocuklarda gastroenteritin çoğunlukla sebebi virüslerdir. Bunun yanında bakteriler, parazit enfeksiyonları, besin zehirlenmeleri de ishale neden olabilir. Bilhassa ilkbahar ve yaz aylarında salgınlar halinde görülebilir. Saptanabilen etkenler ortasında en sık görülenler rotavirüs, adenovirüs ve norovirüstür. Kirli yiyecek yahut su tüketilmesi, ortak kullanım alanları (tuvalet, banyo, mutfak, musluk başlıkları, havlu) en önemli risk faktörleridir.
Rotavirüs gastroenteriti; çocuklarda gastroenterite en fazla neden olan viral etkenlerdendir. Tipik olarak ateş, kusma ve 5-7 güne kadar süren sulu ishal yapabilir. Yaz aylarında ve 6-24 ay ortası çocuklarda daha sık görülür. Bebeklik devrinde yapılan aşılamayla, daha sonra geçirilebilecek olan rotavirüs enfeksiyonunun şiddeti ve sıvı kaybına bağlı hastanede yatış ihtiyacı azaltılabilir.
Çocuklarda gastroenterit belirtileri şunlardır;
Belirtiler geçmezse çabucak uzmana başvurulmalı
Gastroenterit birden fazla vakit 1-2 günde kendi kendini hudutlar lakin ishal ve kusma birkaç günden uzun sürüyorsa, 39 C’den yüksek ateş varsa, dışkıda kan görüldüyse ve çocuğunuzda sıvı kaybı belirtileri varsa kesinlikle doktora başvurulmalıdır. Huzursuzluk, halsizlik, ağız kuruluğu, ağlama sırasında gözyaşının olmaması, idrarda yoğunluk, idrar ölçüsünde azalma yahut hiç olmaması, bebeklerde baş kemiklerinin ortasındaki yumuşak bölgede çökme varsa sıvı kaybından bahsedilir ve hastaneye ulaşılmalıdır.
Hastalığa yakalanmadan tedbir alın…
Çocuklarda gastroenterit tedavisinde bol su tüketilmesi önerilir. Süt eserleri, lif içeren, yağlı ve baharatlı yiyeceklerden uzak durulması gerekir. Viral gastroenteritlerin tesirli bir ilaç tedavisi yoktur. Bu yüzden en tesirli tedavi prosedürü korunmadır. Kirli suların ve yiyeceklerin tüketilmemesi, tüm meyve ve sebzelerin tüketilmeden evvel yıkanması, ortak kullanım alanlarının paklığı, ılık su ve sabun ile en az 20 saniye el yıkama, rotavirüse karşı aşılama esas alınabilecek tedbirlerdendir. Yüksek ateş, kanlı ishal, enfeksiyon belirtilerinde yükselme, dışkı analizlerinde bakteriyel enfeksiyondan şüphelenilen durumlarda hekiminizin önerdiği antibiyotik tedavisi kullanılmalıdır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
