Su dengesi nasıl sağlanır?

Günde 2,5 litre su kaybediyoruz, yerine konulmayan su hasta edebilir

Yaşamımızın devamı için gerekli olan suyun yeteri derecede tüketiminin ehemmiyetini vurgulayan İstanbul Atlas Üniversitesi Sıhhat Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Kısım Lideri Prof. Dr. M. Emel Alphan, su istikrarına dikkat çekiyor.  Olağan şartlarda bir insanın günde 2,5 litre su kaybettiğini belirten Prof. Dr. Emel Alphan, “Harcadığımız her 1 kalori için 1-1,5 mililitre su almak zorundayız. Aldığımız suyun çabucak hepsini idrar, ter, teneffüs üzere yollarla dışarı atarız. Buna su istikrarı ismi verilir. Bu dengeyi sağlamak için günde 2,5 litre yahut 8-10 bardak su ve öbür sıvılardan almak zorundayız” diye konuştu.

İstanbul Atlas Üniversitesi Sıhhat Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Kısım Lideri Prof. Dr. M. Emel Alphan, yaşam için çok değerli bir yeri olan suyun tüketimine ait değerlendirmede bulundu.

Yetişkin bir insan bedeninin yüzde 59 yani yarıdan birçoklarının su olduğunu belirten Prof. Dr. M. Emel Alphan, “Bebeklerin bedeninin üçte ikisinden birçok yüzde 70’i sudur. Bebek büyüdükçe su oranı azalır, yağ oranı artar. Bedendeki suyun yüzde 60’ı hücre içinde yüzde 40’ı ise hücre dışı sıvılarda bulunur” dedi.

Su bedenimiz için vazgeçilmez bir kaynak…

Suyun bedendeki işlevlerine işaret eden Prof. Dr. M. Emel Alphan, şunları söyledi:

Su yediğimiz yiyeceklerde bulunan besin öğelerinin sindirimi, emilimi, taşınması ve metabolizması için gereklidir. Metabolizma sonucu oluşan, artık ziyanlı unsurların böbrekler yoluyla dışarı atılmasını sağlar. Bedenimizin kullanamadığı, gerekli olandan fazla alınan ve bedende oluşan ziyanlı bileşiklerin birçok su içinde çözünerek idrar yahut dışkıyla dışarı atılır. Gereğince su içilmediği vakit kimi mineraller böbreklerde çökerek böbrek taşlarına neden olabilir. Vücudumuzun ısısının kontrolü, eklemlerimizin kayganlığı bedendeki su sayesinde olur. Sıcak havada terleme ve ter buharlaşırken bedenden emdiği ısı nedeniyle derimiz soğur ve bu nedenle serinlik hissederiz. Kuru sıcaklıkta nemli havaya nazaran kendimizi daha rahat hissetmemizin nedeni terimizin buharlaşmasının daha kolay olmasındandır.

Su içmezsek ne olur?

Susadığımız halde su içmezsek bedenimiz kendi suyunu tutmaya çalışır. İdrara az çıkarız ve kan hacmi azalır, tansiyonumuz düşer. Bedenimizden dışkı, deri ve akciğerler yoluyla su kaybı devam ettiği için ve idrarın da aşikâr bir ağırlaşma kapasitesi olmasından ötürü bedenimiz kurur ve sıhhatini yitirir. Bedenimizdeki suyun yüzde 15’inin kaybedilmesi ise komaya ve ömrün yitirilmesine neden olur.

Su istikrarını sağlamak için günde 8-10 bardak su içilmelidir

Normal şartlarda yetişkin bir insan günde idrarla 1,5 litre, deriden 0,5 litre, teneffüsle 0,3 litre, bağırsaklardan 0,2 litre olmak üzere toplam 2,5 litre su kaybeder.

Su kaybı sonucu kan plazmasının yoğunluğu yüzde 1 artınca beyindeki susama merkezi uyarılarak susama duygusu gelişir ve kişi su yahut yerini tutan içecek içer. Harcadığımız her bir kalori için 1-1,5 mililitre su almak zorundayız.

Aldığımız suyun çabucak hepsini idrar, ter, teneffüs üzere yollarla dışarı atarız. Buna su istikrarı ismi verilir. Bu dengeyi sağlamak için günde 2,5 litre yahut 8-10 bardak su ve başka sıvılardan almak zorundayız.

İshal ve kusmada sıvı kaybı nasıl dengelenir?

Besin zehirlenmesi ve bağırsak enfeksiyonları üzere durumlarda kusma ve ishalle bedenden su ile sodyum ve potasyum kaybı da olur. İshal yüzünden beden kurur. Bu bilhassa çocukları tesirler ve kuruma yüzünden çocuklarda mevt bile olur.  Bunu önlemek için ishal olan çocuğa konutlarda hazırlanan sıvı bir karışım daima içirilmelidir. Enfeksiyonlar da ateş de yükselebilir. Konutta çocuğun beslenmesi ve sıvısı ayarlanırken gerektiği takdirde doktora da başvurulmalıdır.

Ağızdan sıvı tedavisi için meskende hazırlanacak sıvının birleşimi şöyledir:

1 su bardağı açık çaya üçte iki silme çay kaşığı tuz, tuzun yarısı kadar yemek sodası, 1 silme yemek kaşığı şeker, 1 tatlı kaşığı limon eklenir, karıştırılır ve ishalli çocuğa içirilir. Şeker yerine varsa pekmez konulabilir. Limon suyu yoksa koruk yahut şeftali suyu konur. Bu sıvı yetişkin şahıslardaki ishaller için de uygundur.

İshalde nasıl beslenilir?

Sıvı tedavisi yanında hasta uygun formda beslenmelidir. Çocuk emiyorsa emzirmeye devam edilir. Emmiyorsa yoğurt, yoğurtlu yağsız pirinç çorbası yahut yoğurt-pirinç lapası, yoğurt haşlanmış patates yahut havuç ezmesi tuz eklenerek yedirilir, tuzlu ayran içirilir. Bu tıp besinleri yetişkinler de ishal olduklarında tüketebilir.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı